ILenT kan rondhouten gaan doorlichten

Inspectie Leefomgeving en Transport (ILenT) heeft samen met het bedrijf Applus Röntgen Technische Dienst onderzocht of röntgen technologie gebruikt kan worden voor de keuring van masten en andere rondhouten. De eerste resultaten zijn positief.

In het rapport van de OVV over de mastbreuk van de Amicitia in augustus 2016 kreeg ILenT een aantal aanbevelingen. ILenT is verantwoordelijk voor de certificering vancommerciële zeilschepen, en houdt toezicht op de uitvoerende keuringsinstanties. naast aanbevelingen betreffende dit toezicht was er ook kritiek op de vakkennis op het gebied van houten masten.

ILenT heeft op het kennis-gebied actie ondernomen door workshops over masten bij scheepswerven en mastenmakers. Tevens gebruiken ze nu betere vochtmeters met een hoger doordringend vermogen. Maar met de gebruikelijke keuring kan nog geen garantie gegeven worden dat er geen houtrot in de mast zit. Daarom wilde ILenT een stap verder gaan: was er een mogelijkheid om een mast door te lichten en zo houtrot op te sporen?

Applus RTD is een keuringsinstantie in oa de petrochemische industrie en keurt met mobiele apparatuur lassen en leidingen. Samen met ILenT hebben ze gekeken of met dergelijke mobiele apparatuur ook houtrot in masten kon worden opgespoord. Dit bleek te werken. Op röntgenopname van masten kan je inderdaad houtrot zien, maar ook de jaarringen, knoesten, windscheuren, metaal, lijmnaden en onvolkomenheden in lijmnaden. Gerard de Koning van Applus gaf hierover een presentatie op de ledenvergadering van de BBZ.

Johan Lengkeek van ILenT vroeg de druk bezochte bijeenkomst of er interesse was voor een dergelijke doorlichting van de masten. Het zou mogelijk zijn om een aantal schepen op één dag te onderzoeken, waardoor de prijs rond de 400 à 500 euro per schip zou kunnen komen. Wanneer dat bovenop de normale keuring komt wordt het veel geld. Maar besparing op de voorbereiding van de keuring zou een rol kunnen spelen om dit betaalbaar te maken. Het röntgen onderzoek zou misschien kunnen zonder de mast plat te leggen of zonder al het beslag te moeten verwijderen.

Lengkeek wilde dit eerst aan de branche voorleggen, en die reageerde over het algemeen enthousiast. Het levert een betrouwbaar beeld op van de mast, waardoor de veiligheid van houten masten sterk vergroot wordt. Het onnodig vroeg afschrijven van gezonde rondhouten kan zo ook voorkomen worden. Verder onderzoek en uitwerking is nu nodig om het in de praktijk te kunnen brengen, en ook moet een dergelijke keur-mogelijkheid ingevoerd worden in de regelgeving.

Lengkeek van ILenT gaf ook aan dat de ongelijkheid in de chartervaart recht getrokken zal worden. Het keuren van masten en tuigage is op dit moment niet nodig voor schepen met 12 of minder passagiers. In de toekomst zullen alle commerciëel varende zeilschepen een mast- en tuigcertificaat moeten hebben.